Một trong những khái niệm chiến thuật nổi bật nhất trong hai thập kỷ gần đây chính là Gegenpressing – hay còn gọi là “phản pressing”. Chiến thuật này đã làm nên thành công vang dội cho nhiều đội bóng lớn, đặc biệt là dưới bàn tay của HLV người Đức Jürgen Klopp. Cùng chuyên mục tin tức tìm hiểu xem Gegenpressing là gì qua bài viết sau đây.
Gegenpressing là gì?
Gegenpressing là một chiến thuật phòng ngự chủ động, trong đó đội bóng sẽ ngay lập tức gây áp lực để đoạt lại bóng sau khi vừa mất quyền kiểm soát. Thay vì lùi về tổ chức hàng thủ, các cầu thủ nhanh chóng vây ráp, áp sát và truy cản đối phương ngay ở khu vực mất bóng, khiến đối thủ không có cơ hội triển khai phản công.
Từ “Gegenpressing” trong tiếng Đức có thể hiểu là “counter-pressing” trong tiếng Anh, nghĩa là phản pressing – pressing ngược lại ngay lập tức sau khi bị mất bóng. Nhiều đội bóng trên bxh phần lan đang áp dụng chiến thuật này.
Nguồn gốc và sự phát triển
Dù các yếu tố của gegenpressing đã manh nha từ trước, nhưng khái niệm này thực sự được hệ thống hóa và phát triển mạnh tại Đức, đặc biệt trong giai đoạn 2010–2020, mang lại nhiều thay đổi cho kqbđ đức.
Ralf Rangnick, được mệnh danh là “kiến trúc sư” của gegenpressing, từng nói: “Phút nguy hiểm nhất cho đối thủ là ngay sau khi họ lấy được bóng từ bạn, vì khi đó họ chưa sẵn sàng để phòng ngự.”
Jürgen Klopp là người nâng tầm gegenpressing lên đỉnh cao khi dẫn dắt Borussia Dortmund và sau này là Liverpool. Ông từng mô tả gegenpressing là “tiền vệ sáng tạo hay nhất thế giới” – bởi nó giúp đoạt lại bóng nhanh chóng mà không cần triển khai bóng từ hàng thủ.
Từ nước Đức, gegenpressing lan rộng khắp châu Âu và được nhiều HLV như Thomas Tuchel, Julian Nagelsmann, Pep Guardiola (một phần), và cả Xavi ở Barcelona áp dụng, dù mỗi người có điều chỉnh riêng.
Cách triển khai Gegenpressing như thế nào?
Ngoài câu hỏi Gegenpressing là gì thì cách triển khai như thế nào cũng được quan tâm. Theo đó, Gegenpressing không đơn giản là pressing cao. Nó đòi hỏi một hệ thống vận hành đồng bộ, có tổ chức và tính toán cụ thể.
Phản ứng tức thì
Khi mất bóng, cầu thủ gần vị trí đó phải lập tức áp sát đối phương, không cho họ xoay người hay chuyền bóng. Đây là thời điểm đối thủ dễ mất tập trung và thiếu tổ chức nhất.
Vây ráp theo nhóm
Không phải chỉ một cầu thủ chạy theo bóng, mà 3–4 cầu thủ xung quanh lập tức di chuyển theo hình thoi hoặc tam giác, chặn đường chuyền, bịt lối thoát, buộc đối phương phạm sai lầm hoặc phá bóng.
Gây áp lực đúng thời điểm và khu vực
Thường gegenpressing được triển khai ở khu vực giữa sân và 1/3 sân đối thủ. Nếu triển khai đúng, đội bóng có thể đoạt bóng ngay gần khung thành đối phương, tạo điều kiện ghi bàn nhanh chóng.
Thể lực và tổ chức kỷ luật
Chiến thuật này đòi hỏi các cầu thủ phải có thể lực sung mãn, khả năng đọc tình huống nhanh và di chuyển đồng bộ. Nếu chỉ 1–2 cầu thủ pressing, còn phần còn lại chậm chạp, gegenpressing sẽ dễ bị phản đòn.
Ưu và nhược điểm của Gegenpressing là gì?
Ưu điểm của Gegenpressing
Tăng khả năng kiểm soát thế trận: Đội bóng không cho đối phương thời gian tổ chức tấn công, buộc họ phá bóng hoặc mắc sai lầm.
Tạo cơ hội ghi bàn nhanh: Đoạt bóng ngay gần khung thành giúp đội bóng có thể tổ chức phản công tốc độ cao và dứt điểm sớm.
Giảm áp lực cho hàng thủ: Khi bóng được đoạt lại nhanh chóng ở phần sân đối phương, nguy cơ thủng lưới giảm rõ rệt.
Mang tính chủ động và áp đảo: Gegenpressing giúp đội bóng kiểm soát được cục diện bằng chính sự quyết liệt, không phụ thuộc quá nhiều vào cầm bóng.
Hạn chế và rủi ro của Gegenpressing
Tuy hiệu quả, gegenpressing không phải chiến thuật dễ triển khai. Nó tồn tại một số điểm yếu:
Tiêu hao thể lực lớn: Nếu đội bóng chơi với gegenpressing trong suốt trận, cầu thủ dễ xuống sức từ phút 70 trở đi.
Bị phản công nếu pressing hỏng: Nếu đối phương thoát được áp lực ban đầu, họ có thể phản công cực kỳ nguy hiểm vì hàng thủ chưa kịp tổ chức.
Phụ thuộc vào con người: Chiến thuật này chỉ hiệu quả nếu đội bóng có cầu thủ năng nổ, kỷ luật, tốc độ cao và phối hợp ăn ý.
Gegenpressing là gì đã được giải đáp ở trên. Đây không đơn thuần là một chiến thuật phòng ngự, mà còn là triết lý bóng đá mang tính cách mạng. Nó đặt nặng yếu tố chủ động, áp đặt và tốc độ – phản ánh đúng tinh thần bóng đá hiện đại.
Xem thêm: Hướng dẫn cách tỳ đè vai hiệu quả trong khi thi đấu
Xem thêm: Ghi 4 bàn gọi là gì? Điểm danh một số kỷ lục sở hữu cú poker
Dù không dễ triển khai và đòi hỏi nhiều yếu tố từ con người đến thể lực, gegenpressing vẫn là công cụ tối ưu để những đội bóng mạnh kiểm soát trận đấu và áp đảo đối thủ. Nhờ đó, chiến thuật này vẫn tiếp tục là xu hướng trọng yếu của bóng đá châu Âu trong thập kỷ tới.
